À, cái chủ đề “jav trung quốc” này hả, để tôi kể cho nghe cái trải nghiệm thực tế của tôi. Chuyện cũng không có gì phức tạp lắm đâu, chủ yếu là mấy cái quan sát với va chạm thực tế thôi.
Hồi đó, công ty tôi có nhận một dự án gia công phần mềm, mà đối tác chính là một công ty bự bên Trung Quốc. Họ cần một đội làm Java để xây dựng một module khá quan trọng trong hệ thống của họ. Ban đầu nghe thì cũng oách lắm, nghĩ là cơ hội học hỏi, cọ xát với “nền công nghiệp jav” của nước bạn.
Bắt đầu dự án và những bỡ ngỡ ban đầu
Tôi được giao nhiệm vụ làm team lead cho nhóm nhỏ ở Việt Nam, phối hợp trực tiếp với team kỹ thuật bên kia. Ngày đầu tiên họp online, tôi cũng chuẩn bị tinh thần là sẽ có rào cản ngôn ngữ, văn hóa làm việc các kiểu.
Đúng như dự đoán! Mấy buổi đầu, việc trao đổi thông tin khá là vất vả. Dù có người phiên dịch nhưng nhiều thuật ngữ kỹ thuật, cách diễn đạt ý tưởng nó cứ bị “tam sao thất bản” thế nào ấy. Tài liệu họ gửi qua thì ôi thôi, dịch bằng Google Translate hay sao mà đọc muốn rối não luôn.
Nhưng cái làm tôi ấn tượng nhất là tốc độ làm việc của họ. Họ yêu cầu tiến độ rất gấp, gần như là mỗi ngày đều phải có cái gì đó mới để demo. Anh em bên tôi thì quen với quy trình làm việc cẩn thận, test kỹ rồi mới giao, nên ban đầu cũng hơi sốc.
Đi sâu vào thực tế: Văn hóa “996” và áp lực
Càng làm chung, tôi càng thấy rõ cái văn hóa làm việc mà sau này người ta hay gọi là “996” (làm từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày một tuần). Mấy bạn kỹ sư bên đó online gần như 24/7. Tối muộn nhắn tin vẫn thấy trả lời, cuối tuần hỏi thăm vẫn thấy đang cặm cụi code.
Thực sự là nể phục sức trâu bò của họ. Nhưng cũng vì thế mà áp lực nó đè nặng lên team tôi.
- Yêu cầu thay đổi liên tục: Hôm nay yêu cầu thế này, mai họ lại nghĩ ra cái khác, rồi lại muốn có ngay. Mình vừa làm xong cái cũ, chưa kịp thở đã phải đập đi làm lại.
- Chất lượng code: Vì chạy theo tiến độ, nên đôi khi tôi thấy code của họ viết khá là… vội. Nhiều chỗ xử lý không tối ưu, tiềm ẩn bug. Nhưng khi mình góp ý thì họ lại bảo “cứ chạy được đã, tối ưu sau”. Mà cái “sau” đó thì chả biết bao giờ.
- Giao tiếp khó khăn: Nhiều lúc có vấn đề kỹ thuật cần thảo luận sâu, nhưng do khác biệt về cách tiếp cận và cả ngôn ngữ nữa, nên rất mất thời gian để hai bên hiểu nhau. Cảm giác như mình nói tiếng Việt, họ nói tiếng Trung, còn ông phiên dịch thì nói tiếng… Sao Hỏa.
Có mấy lần, team tôi phải thức đêm để fix bug cho kịp deadline họ đặt ra. Mệt phờ râu! Tôi nhớ có đợt, một cái chức năng nhỏ mà hai bên cứ qua qua lại lại mất cả tuần trời chỉ vì hiểu sai ý nhau về một cái logic cỏn con.
Kết quả và bài học rút ra
Cuối cùng thì dự án cũng hoàn thành, nhưng mà phải nói là một chặng đường đầy gian nan. Module chạy được, nhưng tôi biết là bên trong nó còn nhiều “bom nổ chậm” lắm. Sau dự án đó, công ty tôi cũng rút kinh nghiệm, kỹ càng hơn trong việc nhận các dự án có yếu tố “tốc độ Trung Quốc” như vậy.
Bản thân tôi thì thấy được mấy điều:
- Sức mạnh của sự tập trung và kỷ luật: Không thể phủ nhận là họ làm việc rất tập trung và có kỷ luật cao, dù đôi khi hơi máy móc.
- Tốc độ không phải lúc nào cũng tốt: Nhanh mà ẩu thì hậu quả về sau còn mệt hơn.
- Giao tiếp là chìa khóa: Dù công nghệ có xịn đến mấy mà giao tiếp không thông suốt thì cũng vứt.
Đó, trải nghiệm của tôi với “jav trung quốc” nó là như vậy đó. Không phải là chê bai gì, mà là một cái nhìn thực tế từ người trong cuộc. Nói chung là làm việc ở đâu cũng có cái hay cái dở, quan trọng là mình học được gì sau mỗi lần va chạm.
Lần sau có dịp, tôi sẽ kể thêm về mấy cái dự án “dở khóc dở cười” khác mà tôi từng kinh qua. Chào các bạn!
